جذابیت قواعد و جزئیات آن به گونهای است که هر انسانی به طور ناخودآگاه بعد از نظراندازی تمایل به یادگیری، درک، خلق یا ایجاد و ابداع اثری جدید پیدا میکند.
در این راستا کتابهای آموزشی هنر در رشتهها و شیوههای مختلف آموزش میتواند به علاقهمندان کمک بسیاری کند تا آنها بتوانند در مسیری کاملا صحیح گام بردارند اما آنچه مسلم است نشر و نگارش این سری از کتابهای آموزشی در کشور ما به راحتی صورت نمیگیرد و همواره موانعی برای رسیدن آنها به دست هنرجویان وجود دارد.
عربعلی شروه که تاکنون کتابهای آموزشی بسیاری از جمله شیوههای طراحی، پایه و اصول طراحی، کالبدشناسی هنری، روش یادگیری پرسپکتیو، تکنیک و روش طراحی، پایههای هنر نو، تاثیر متقابل رنگها، ساختار مکانیکی بدن انسان، هنرسنگ، کلیدهای طراحی و 7 جلد اطلاعات جامع هنری را برای هنرجویان و دانشجویان رشتههای هنری ترجمه وتالیف کرده است؛ ابتدا در باره چگونگی انتخاب و ترجمه و تالیف اینگونه آثار میگوید: مرحله اول انتخاب کتب آموزش هنر یا انتخاب موضوع مورد نیاز هنرجویان در کشورمان است.
متاسفانه بسیاری از موضوعات هنری به دست مولفان و هنرمندان ایرانی تالیف نشده است و همواره مترجم مجبور است تا از کتب انتشار یافته خارجی و بیشتر اروپایی استفاده کند.
این کتب با همکاری و هماهنگی با انتشارات مورد نظر انتخاب میشوند، که البته تفاوت نظر و عقیده بین این دو قشر یعنی مترجم و انتشارات همواره وجود دارد.
گاهی اوقات پیش میآید که اختلاف نظر بین این دو مانع از آن میشود که کتاب مفیدی چاپ و در دسترس هنرمند قرار گیرد. شروه ادامه میدهد: معمولا کتابهای هنری خود یک هنرمند یا معلم در زمینه رشتههای هنری است و در بطن ماجرا قرار دارد. جنس کار را به خوبی میشناسد و نیاز هنرجویش را حس کرده است.
هنرمند مولف و مترجم برحسب تجربه عملی که به دست آورده پی میبرد که اکنون نیاز جامعه هنری چیست. اما در عمل این ناشر است که تعیین میکند که چه کتابی به بازار عرضه شود. از دیدگاه ناشر، یک کتاب میتواند بازار پررونقی در بین هنرجویان داشته باشد یا خیر. و در نهایت ناشران هستند که نیاز هنرجویان را برطرف میکنند.گاهی ناشر با هنرمند مولف هم سلیقه است و گاهی اینطور نیست.
عربعلی شروه محتوای کتابهای آموزشی را در مرحله بعد تعیینکننده میداند و میگوید: کتابهای آموزشی هنر بسیاری در کشور تهیه و به چاپ میرسد، اما اگر محتوای کتاب مناسب صحیح و جامع نباشد، میتواند ضرر جبرانناشدنی به هنرجویان بزند، آنها را گمراه و خط سیر آنها را تغییر دهد. گاهی اوقات کتابهای آموزشی قابل درک و فهم نیستند و مولف با چینش چند کلمه و پیچیده کردن مفاهیم، کتابی آموزشی را برای مخاطب مبتدی تهیه میکند؛کتابی که مخاطب و هنرجو را دلسرد و مایوس میکند.
گاهی دیده میشود که کتابی به طور مثال با عنوان پرسپکتیو به بازار میآید! اما مسئله به راحتی و قابل درک عنوان نمیشود و مفهوم پرسپکتیو دیگر برای هنرجو قابل درک نخواهد بود. این یعنی ضرر و تخریب تمام استعداد و ذوق یک علاقهمند به مقوله هنر. مقوله هنر بار روانی جامعه را به دوش میکشد و مانند اقتصاد میتواند مهم باشد؛ اگر به آن جدی نگریسته شود. در شرایطی که آمار مطالعه در کشورمان روز به روز کمتر میشود میتوان از جاذبههای هنر و کتابهای هنری بهترین بهره را گرفت و افراد جامعه را از این طریق به مطالعه بیشتر تشویق کرد.
این امر نیاز به یک برنامهریزی هدفمند و منسجم دارد. عربعلی شروه در این راستا میگوید: مشکل آموزش و کتب آموزشی در کشور ما صرفا به خاطر بیبرنامه بودن این مقوله است. مولفین، مترجمین و ناشران این کار را به طور سالیانه اما بدون هدف انجام میدهند. گاه در طول یک سال چند کتاب آموزشی نقاشی با رنگ روغن به شیوهها و مدلهای گوناگون به چاپ میرسد این در حالی است که کتب آموزشی طراحی هنوز به اندازه کافی در دست هنرجو قرار ندارد و در سبکهای غیر قابل هضم و درک در بازار یافت میشود.
مشکل دیگر آن است که دانشجویان فقط و فقط به واسطه تحقیق و پژوهش به سراغ کتابهای آموزشی میروند، در صورتی که میتوانند تجربیات خود را هنگام یادگیری مطالب ثبت و گاهی به انتشار درآورند. اما همه این حرفها زمانی تحقق میپذیرد که ناشران حامی این گروه باشند. البته در کشور ما این کار انجام نشدنی است و شاید بیراه نباشد اگر بگوییم که در این زمینه دولت میتواند تاثیر بسزایی در فرهنگسازی و کمک به مترجمین، دانشجویان، ناشران و مولفین داشته باشد. خوشبختانه دسترسی به کتاب در کشور ما به راحتی و ارزانی صورت میگیرد.
شروه در اینباره میگوید: ما در زمینههای هنری کتابهای بسیاری داریم؛ کتابهایی که با دقت نظر و دلسوزی هنرمندان مولف نگاشته شدهاند. کتابهای هنری در حال حاضر خواستار بسیاری دارد اما شاید در این بین فقط مولف، مترجم و ناشران هستند که تصمیم گیرنده محسوب میشوند.
اگر تالیف کتابهای آموزشی را با برنامهریزی دانشگاهها، مراکز هنری و فرهنگی و... به چاپ رسانیم شاید بتوان نتیجه بهتر و اثربخشتری را جویا شد.
مشکل دیگری که هنرجویان و دانشجویان رشتههای هنری برای تهیه کتابهای آموزشی دارند، پرداخت هزینههای گزاف بابت شهریه و تهیه ابزار و وسایل کارهای هنریشان است که لاجرم، مثل همیشه کتاب از سبد خرید آنها حذف میشود.